Гісторыя жыцця і войны апошняга міністра абароны СССР, адзінага маршала СССР Дзмітрыя Язава

Anonim
Гісторыя жыцця і войны апошняга міністра абароны СССР, адзінага маршала СССР Дзмітрыя Язава 5392_1

Дзмітрый Цімафеевіч Язаў - першы і апошні маршал, ганараваны гэтага звання яшчэ ў часы Савецкага Саюза. Ён пражыў доўгае жыццё, удзельнічаў у Вялікай Айчыннай і Афганскай войнаў, заслужыў мноства ўзнагарод і званняў.

Язаў нарадзіўся ў сям'і сялян ў 1924 годзе. У лістападзе 1941 гады ён добраахвотна ўступіў у рады Савецкай Арміі, схлусіць аб сваім узросце (на той момант яму было17 гадоў і за плячыма няскончаная школа). Але на фронт яго адразу не адправілі. Юнак прайшоў навучанне ў Чырванасцяжны пяхотным вучылішчы ім. Вярхоўнай Рады РСФСР у Маскве.

Гісторыя жыцця і войны апошняга міністра абароны СССР, адзінага маршала СССР Дзмітрыя Язава 5392_2
Юны Дзмітрый Язаў, 1941 г. год / Фота: © wikipedia.org

У ліпені 1942 года Язава адправілі на Волхаўскі фронт, а ў жніўні ён атрымаў першае раненне: з-за выбухны хвалі ён пашкодзіў нагу, пазваночнік і адбіў ныркі. У канцы кастрычніка салдат вярнуўся ў строй і адразу прыняў на сябе камандаванне над сваёй ротай. У студзені 1943 года ў баі за Ленінград (пра гэта гаворыцца і ў кнізе «Ваенныя дактрыны і рэформы Расеі ў 20 стагоддзі") Дзмітрый Язаў атрымаў новае раненне: асколак гранаты пашкодзіў яму галаву. Траўма аказалася не вельмі сур'ёзнай. Язаў успамінаў, што медсястра аб яго раненні казала: «З такімі драпінамі можна ў шпіталь не звяртацца». Тым не менш, яго пакінулі ў шпіталі пад наглядам.

Гісторыя жыцця і войны апошняга міністра абароны СССР, адзінага маршала СССР Дзмітрыя Язава 5392_3
Д.Т.Язов 1 лістапада 2013 года / Фота: © wikipedia.org

У гэты час блакада Ленінграда была знятая і Дзмітрый Цімафеевіч атрымаў званне лейтэнанта. Пазней лейтэнант удзельнічаў у аперацыях у Прыбалтыцы і ў блакадзе акружанай Курляндскай групоўкай нямецкіх войскаў. У гады вайны Язаў шмат вучыўся. Так, ён скончыў франтавой курс ўдасканалення камандзірскага складу, больш за тое, сам узначаліў ўзвод франтавых курсаў. Аб Перамозе ў вайне будучы маршал даведаўся быўшы недалёка ад Рыгі. У выданні «Бацькі-камандзіры» адзначана, што Дзмітрый Цімафеевіч за воінскія заслугі і раненні быў уганараваны ордэнам Чырвонай Зоркі. Гэта быў толькі пачатак ваеннай кар'еры Язава.

У сярэдзіне 50-х гадоў падае надзеі ваенны быў прызначаны камандзірам батальёна (гэтаму спрыяла навучанне ў Ваеннай акадэміі ім. М. В. Фрунзе). У 1961 годзе Дзмітрый Цімафеевіч ўзначаліў полк, а ў канцы 80-х гадоў стаў міністрам абароны (ужо быўшы генералам арміі). Высокага ваеннага звання Язаў атрымаў у 1990 годзе. Так ён апынуўся апошнім ваенным начальнікам СССР, які атрымаў такое высокае вайсковае званьне.

Гісторыя жыцця і войны апошняга міністра абароны СССР, адзінага маршала СССР Дзмітрыя Язава 5392_4
Падзеі жніўня 1991 года / Фота: © simkl.in

У 1991 годзе Саюз спыніў сваё існаванне. Падчас падзеяў у жніўні 1991 году Язаў аказаў падтрымку ГКЧП. Па яго загаду на дарогах сталіцы з'явіліся танкі. У сваёй кнізе «Страчаная армія: запіскі палкоўніка Генштаба» Віктар Баранец сцвярджае аб узяцці Язава пад варту ў аэрапорце Унукава. А праз некалькі гадоў ён трапіў пад амністыю. Пасля гэтага, Зміцер Цімафеевіч на працягу некалькіх гадоў кіраваў Упраўленнем генинспекторов Мінабароны Расеі і быў актывістам у ветэранскім руху. Язаў памёр 25 лютага 2020 года. Свой апошні прытулак ён знайшоў на Федэральным ваенным мемарыяльным могілках у Маскоўскай вобласці у г. Мыцішчы.

Чытаць далей