З'яўленне «дарадцы дырэктара школы па выхаванні» я ўспрымаю як прызнанне непрафесіяналізму самога дырэктара. Гэта зневажальна. Што ж я за педагог, калі мне трэба нейкі дарадца па выхаванню? Такога педагога трэба гнаць з прафесіі ў шыю.
Пісьменны настаўнік з'яўляецца яшчэ і класным кіраўніком. І на ўроках, і па-за ўрокаў ён вядзе выхаваўчую працу, яна ўваходзіць у яго абавязкі. Існуюць такія пасады, як арганізатар пазакласнай работы, ён арганізуе экскурсіі, паходы, тэатральныя фестывалі. Узнікае пытанне: навошта мне патрэбен камісар?
Мяркуецца, што гэтыя людзі ў адрозненне ад прафесійных педагогаў ўмеюць размаўляць з дзецьмі на адной мове, цікавяцца іх кампутарнымі гульнямі ... У падтэксце вельмі простая рэч: менавіта яны працуюць са школотой, каб тая не выходзіла на мітынгі. Але калі староннія дзядзькі і цёткі пачнуць лезці дзецям у душу, акрамя смеху гэта нічога не выкліча і ці ледзь яны змогуць знайсці з хлопцамі кантакт. Ёсць паняцці «школьнікі», «тынэйджары» - адкуль жа ўзялася «школота»? Гэта слэнгавая рэч, якая азначае «малалетнія прыдуркі», «прыдуркі», якія толькі спісваць здольныя. Самая адсталая, адстойныя частка школьнікаў. І калі ўзнік размова, што школота выйдзе на вуліцы і трэба зрабіць так, каб школа і бацькі за гэта адказвалі, з'явіўся яшчэ адзін новы тэрмін - палітычная педафілія.
Усё гэта выклікае алергію па той простай прычыне, што забаронены плод заўсёды салодкі. Ніякія забаронныя меры не дзейнічаюць і дзейнічаць не будуць. З дзецьмі трэба гаварыць сур'ёзна, па-даросламу. Няма забароненых тэм для гутарак. А калі мы спрабуем адысці ад размовы, атрымліваецца эксцэс.
Сам я супраць таго, каб дзеці ўдзельнічалі ва ўсякіх масавых зборышчах, у мяне ёсць негатыўны вопыт удзелу ў падзеях жніўня 1991 г. Якія-то маладыя людзі, якія не школьнікі, тыя, на шчасце, былі на вакацыях, накінулі брызент на шчыліны БТР, а іншыя маладыя людзі з перапуду стралялі. У выніку «ніхто не хацеў паміраць», потым - урачыстыя пахаванне, Героі Савецкага Саюза ... Хто цяпер памятае прозвішчы гэтых герояў і што дзеецца з іх маці?
Каб падобнага не адбывалася, з дзецьмі трэба размаўляць. У нас жа ў палітычнай прасторы ідзе гаворка выключна аб забаронных мерах: цягнуць і не пушчаць. Міністэрства асветы, дарэчы, выступіла і з другога, вельмі добрай ініцыятывай: ладзіць метаэкзамен як ўваходны квіток на ЕГЭ, дзе дзеці павінны прадэманстраваць уменне карэктна весці дыскусіі, адрозніваць фэйкавыя навіны ад рэальнасці, меркаваньні ад фактаў, не рабіць высновы на аснове аднаго факту. Гэта вельмі важная кампетэнцыя - развіццё крытычнага мыслення, каб падлеткі ўмелі бараніцца ад маніпуляцыі. Гэта трэба і дзецям, і дарослым, і настаўнікам. Ужо сёння ў перадавых школах даюцца «перавернутыя ўрокі» - бярэцца нейкі гістарычны факт, вывучаюцца архіўныя дакументы, выказваюцца розныя пункты гледжання. Разгортваецца дыскусія, і настаўнік выступае ў ролі мадэратара гэтай дыскусіі. Сочыць, каб дзеці не пераходзілі на асобы, каб яны аргументавана спрачаліся. Гэта выгадна адрозніваецца ад тэлевізійных ток-шоў, дзе дарослыя самавітыя людзі паліваюць адзін аднаго памыямі.
Я з сумам і смехам назіраў за тым, як наша упаўнаважаны па правах дзіцяці сказала, што на ўсходзе краіны дзеці выходзілі мітынгаваць за Навального нароўні з дарослымі. Склалася адчуванне, што ледзь не дзіцячы сад выйшаў з гаршкамі на перадавую і абліваў з іх АМАП. А гэта фейк! Ён быў злеплены адной дамай ва Уладзівастоку, ніякай праверцы яго афіцыйная асоба ня падвергла і, груба кажучы, ўліплі. Таму, з аднаго боку, трэба даваць лікбез па крытычнага мыслення, з другога - працягваецца абмеркаванне паправак у закон аб адукацыі, дзе асветніцкая дзейнасць павінна падвяргацца цэнзуры. Чыноўнікі не асветнікаў у школу прыводзяць, яны прэтэндуюць на тое, што бога за бараду ўзялі і іх адзіная кропка гледжання - правільная. Але ўнутры краіны ёсць гісторыкі, якія маюць зусім розныя пункты гледжання на тое, што адбываецца. І чаму я не маю права запрасіць замежных спецыялістаў на ўрок? Мы сталі сведкамі нейкага глабальнага страху, бездапаможных спробаў павярнуць час назад. Амерыку можна адкрыць, але зачыніць яе ўжо нельга.
Як казаў Репетилов, «Шумім, братка, Шумім». З дзецьмі трэба размаўляць шчыра. Інакш мы страцім павагу. Інакш дзеці са школ сапраўды будуць вывальвацца на вуліцы і станавіцца аб'ектамі маніпуляцыі - разнастайных палітыкаў і нядобрасумленных людзей.
Меркаванне аўтара можа не супадаць з пазіцыяй рэдакцыі VTimes.