Гісторыя блакадніцай Ірыны Аляксееўны Зимневой заслугоўвае асобнай увагі і мог бы стаць сюжэтам да дакументальнай драме. Прайсці ўсе жахі вайны ёй дапамагла цацка, падораная мамай. Лялька ў літаральным сэнсе выратавала дзяўчынцы жыццё.
Мемарыял дзецям, якія загінулі на чыгуначнай станцыі Лычково, Ірыне Аляксееўне практычна як родны. І не толькі з-за вонкавага падабенства. Гэта супадзенне, якіх у яе жыцця аказалася нямала. Але былі і сярод простых збегаў акалічнасцяў па-сапраўднаму лёсавызначальныя.
Ірына Зимнева: «Мама сфатаграфавала меня 10 ліпеня 1941 г. і напісала, што ў гэты дзень я паехала ў эвакуацыю. І калі мама пасадзіла мяне ў цягнік, гэтую маленькую ляльку яна паклала мне ў кішэню фартуха ».
У ліпені 41-га двухгадовая Іра разам з тысячамі ленінградскіх дзяцей трэслася ў перапоўненай вагоне і з'язджала прэч з абложанага горада. За тыдзень эшалон праехаў усяго 350 кіламетраў да цяперашняй тэрыторыі Наўгародскай вобласці. Потым быў раптоўны авіяналёт, і з неба абрынуліся два дзясятка бомбаў.
Хутчэй за ўсё, акрамя 30 дзіцячых жыццяў тады, 18 ліпеня, немцы забралі б і яшчэ адну. Але дапамагла тая самая яшчэ бабуліна лялька.
Ірына Зимнева: «І вось я была ў першым вагоне, ад якога практычна нічога не засталося. На другі дзень мяне знайшлі сярод трупаў. У мяне ў руцэ была моцна заціснутая лялька. І хлопчык, які знайшоў мяне, хацеў падарыць гэтую ляльку сваёй сястрычцы. Такіх цацак яны ніколі не бачылі. Калі ён убачыў, што я жывая, ён паклікаў дарослых, і мяне адкапалі ».
Праз 60 гадоў Ірына Аляксееўна зноў сустрэне чалавека, які выцягнуў двухгадовую дзяўчынку з-пад завалаў. Пазнаёміўшыся выпадкова, яны пазнаюць адзін аднаго менавіта па ляльцы, якую дзіця захаваў, як і адпісвала ў 1941 годзе яе мама.
Сёння Ірына Аляксееўна актыўная, здаецца, як ніколі. Захапляецца фатаграфіяй, выдае ўласныя кнігі і праводзіць сотні мерапрыемстваў для ветэранаў - каардынуе грамадскі рух «Вечна жывыя". А яшчэ ў свае 82 марыць пабываць у Горным Алтаі. І цвёрда ведае адказ на пытанне, чаму імкнецца праводзіць кожны дзень, як быццам гэта падарунак лёсу. Бо ёй удалося выжыць у вайну, а значыць яна павінна жыць не толькі за сябе, але і за тых, каго ў Вялікую Айчынную забілі фашысты.