Нядаўна мне давялося перажыць сапраўдную вайну ва ўласным доме. Паміж маім дзіцем і яго бабуляй разгарэліся не на жарт баталіі. Я вымушана была выступаць міратворцам.
Справа ў тым, што мая мама і мая дачка - чужыя людзі. Толькі першая не можа пераварыць факт таго, што ўнучцы трэба час, а другая не разумее, з чаго гэта яе мяжы груба парушае старонняя жанчына. Напэўна, я не адзіная мама, якая сутыкнулася з чымсьці падобным. Да таго ж я сама перажыла некалькі стрэсавых момантаў, звязаных з адсутнасцю блізкага кантакту паміж пакаленнямі. Таму я запісала ўсе свае думкі з гэтай нагоды.
Бабуля з канца святла
Не зусім, вядома, з канца святла. Але з іншага канца краіны. Я выйшла замуж, і мы з мужам пераехалі далёка ад нашага роднага горада. Дзякуючы інтэрнэту, мы не адчувалі гэтай адлегласці. Стэлефаноўваліся і перапісваліся з роднымі кожны дзень. Нават на сутычках я патэлефанавала маме пабалбатаць.
Калі нарадзілася дачка, мы з мужам спраўляліся цалкам без памочнікаў. Абедзве бабулі - яшчэ маладыя жанчыны, якія не пенсіянеркі - прыехаць не змаглі. Малой было ўжо каля паўгода, калі мы вырашылі зладзіць агледзіны і самі павезьлі яе знаёміцца з астатнімі сваякамі.
І вось тут, акрамя шчырай радасці, і мая мама, і свякроў праявілі залішнюю самаўпэўненасць. Чамусьці кожная вырашыла, што ўнучка павінна ахвотна пайсці на рукі і наогул праявіць радасць ад сустрэчы. Нагадаю, што гаворка ішла аб шасцімесячным немаўляці. Увогуле, дачка так аралы проста ад спроб узяць яе ў мяне ці мужа, што я была вымушаная дзейнічаць катэгарычна.
- Пакуль сама не пойдзе, не трэба яе чапаць! - заявіла я і сачыла за тым, каб ніхто дзiцяцi не хапаў.
- Вы яе распесцілі!
- прывучыць да рук!
- Фі, ды не балюча-то і хацелася нянькаецца!
Здавалася б, падобнымі фразамі усё і скончыцца. Але не, мая мама наравіла схапіць дачку на рукі пры кожным зручным выпадку. Менавіта так яна бачыла сваю ролю.
- Я яе бабуля. Яна поорет дый зразумее.
Ці варта казаць, што дзіця пастаянна нерваваўся? З маіх каленяў яна з задавальненнем мела зносіны, усміхалася, какетнічаў з бабуляй. Але пры чарговым хапанне залівалася плачам. Горш за тое - гэта дзейнічала на мяне саму. Я лічыла дні да ад'езду. У мяне нават пачаліся праблемы з малаком.
Сярод сваякоў дачка праславілася капрызным і распешчаным дзіцем. Хоць на самай справе ёй проста трэба было прывыкнуць да новых людзей у яе асяроддзі. Усё ж раней яна практычна нікога не бачыла, акрамя мамы і таты, а тут раптам столькі незнаёмых асоб. Мае спробы растлумачыць гэта і абараніць сваё дзіця былі ўспрынятыя, як праява недарэчнай агрэсіі. Мы не пасварыліся, але я выслухала нямала прэтэнзій.
Любоў родных на адлегласці
Чытайце таксама: Якія псіхалагічныя практыкі дапамаглі маме пазбавіцца ад злосці, трывогі і крыўды
Мы з'ехалі. Дачка падрастала і яе гарызонты пашыраліся. Да годзе яна б ужо і яна была рада сутыкнуцца з бабуляй. Але мая мама запомніла ўнучку шасцімесячнай і чамусьці лічыла, што яна не змянілася.
Пры кожным размове бабуля лічыла сваім абавязкам прачытаць натацыю пра тое, як мы няправільна выхоўваем свайго дзіцяці.
- Яна ў вас дзікая, - казала мама. - нявыхаваны. На рукі не ідзе, да людзей ня прывучана. Вам трэба яе сацыялізаваць, а то грамадства такіх непрыемных асоб выштурхвае.
Дачка стаўленне да яе адчувала, і ў моманты зносін па відэасувязі паводзіла сябе менавіта так, як пра яе казалі. Не хацелася, ня выхвалялася цацкамі. Размаўляць таксама адмаўлялася.
- Кашмар, паўтара года - і ні слова не ведае! - хапалася за галаву мая мама. - Вам трэба тэрмінова бегчы да лекараў, раптам яшчэ што-то можна зрабіць!
Нашы адносіны імкліва псаваліся. Мне ж пры кожным размове даводзілася абараняць сваю, абсалютна нармальна развітую дачку. Я за словамі ў кішэню ня лезла - і грубіла, і нават пагражала цалкам спыніць зносіны, калі мама не перастане абражаць дзіцяці.
У выніку накшталт усё атрымалася згладзіць. Дачка нават пачала патроху камунікаваць. Больш з цікавасці да ноўтбука, чым да бабулі, але ўсё ж. Мама ўсё роўна спрабавала рабіць заўвагі, я перарывала.
Калі дачцэ споўнілася 2,5 года, бабуля зазбіралася да нас у госці.
Дзве дзяўчынкі - двух і пяцідзесяці двух гадоў
- Бабуля, адыдзі! - закрычала дачка яшчэ ў аэрапорце.
Пасля першых абдымкаў і прывітанняў мама вырашыла схапіць дзіця на рукі.
- Я-то думала, ты вырасла і паразумнеў, - заявіла яна.
- Мам, яна сама да цябе пойдзе, давай да хаты даедзем!
У звыклых умовах дачка сапраўды паводзіла сябе вельмі таварыская. Яна паказала свой пакой, пазнаёміла бабулю з усімі сваімі цацкамі, дастала кніжкі. Потым вырашыла яшчэ праспяваць і нават станцаваць. Увогуле, усё прадэманстравала.
Цікава: 15 фраз, якія вы павінны штодня казаць свайму дзіцяці
- Трэба ж, ты не была такой крыўляка, - раптам сказала мая мама.
Дачка хоць і не ведае значэння слова, але тонка адчувае інтанацыі. Яна перастала падлашчвацца. А неўзабаве пайшла спаць.
У наступныя дні мама рэгулярна хапала дзіцяці, калі той зусiм гэтага не хацелася. Напрыклад, за гульнямі. Рабіла бясконцыя заўвагі. Лаяла за такія рэчы, у якіх малыя ў такім узросце ніяк не могуць быць вінаватыя. Я спачатку назірала, а потым пачала спыняць.
- Пакладзі неадкладна анучу! - загадвала мама.
- Дачка працірае сваё крэсла пасля ежы. Гэта яе ануча і яе звычка, - тлумачыла я.
- Навошта ты так гучна вопишь? Ціха!
- Ад радасці. У дзяцей няма кнопкі "Зменшыць гучнасць!"
- Малюй акуратна!
- Хай малюе так, як ёй падабаецца.
- Калі я ем, я глухі і нямы!
- А мы за ежай размаўляем.
- Рабі ёй пюрэ, а то падавіцца і памрэ! - гэта ўжо да мяне.
Як ўнучка вучыла бабулю мяжы паважаць
Зрэшты, дачка таксама выдатна распознавала моманты, калі да яе ставяцца, як да як дурны немаўляці. Яна рэагавала прафілактычнымі пратэстамі - адмаўлялася рабіць, што ёй гавораць. Пару раз проста клалася на падлогу і не варушылася. Лагічна, каму спадабаецца, калі з ім так абыходзяцца. А потым яна пачала сябе адстойваць.
- Нельга! - заявіла дачка, калі бабуля на яе прыкрыкнула.
- Што гэта такое? - паспрабавала тая абурыцца.
- А табе б спадабалася, калі б на цябе так накрычалі з-за нічога?
- Не чапай! - зноў пачула я крык дачкі.
Бабуля паспрабавала пераставіць цацкі па сваім жаданні.
- Адпусці! - крычала дачка, калі яе хапалі.
Я тлумачыла маме, што гэта нармальнае паводзіны чалавека, нават маленькага. Што ёй не ўсё падабаецца, і яна мае права пра гэта заяўляць. Раз за разам я выслухоўвала, які ў мяне расце гідкі, Запешчаны дзіця і як мы з ёй яшчэ наплачамся.
- Мама, калі ты хочаш сябраваць з адзінай унучкай, табе прыйдзецца прыслухоўвацца да яе думку, - тлумачыла я.
Вось гэта падзейнічала. Бабуля пачатку хаця б спрабаваць. Праз некалькі дзён яна прызналася:
- Наогул-то нават добра, што ў яе ёсць характар. Ты-то як ануча была. Куды вецер дзьмуў, туды цябе і несла.
Чытайце таксама: Какая бабуля лепш: татава або маміна мама
Я вырашыла, свае праблемы з маці пакуль адсунуць і назіраць за адносінамі паміж бабуляй і унучкай. Дачка пачала вельмі асцярожна і паступова падпускаць яе да сябе. Але абавязкова ўключала пратэсты, калі нешта ішло не так. Пару раз яны разам хадзілі ў краму. Бойкі не было - велізарны прагрэс.
За тыя некалькі тыдняў, што мама ў нас пражыла, у іх не здарылася той дружбы, якую яна сабе намалявала ва ўяўленні.
Ёй здавалася, што сваю дачку я ўручу ёй, як букет кветак. І нарэшце-то яна будзе няньчыцца. Як калісьці яе бацькі выхоўвалі мяне, пакуль мама працавала. Але не атрымалася. Я не дазволіла мяняць ролі ў сваёй сям'і. А ўнучка у сваю чаргу апынулася упэўненым у сабе і свабодалюбным дзіцём.
Бабуля, гатовая мяняцца
Але ўся гэтая атмасфера не магла не паўплываць на маю маму. Яна як быццам у некаторых пытаннях сама стала больш дарослай. Хоць бы перастала крыўдзіцца на двухлетку, якая не хоча на ручкі.
- Скінь мне пачытаць нешта сучаснае аб выхаванні дзяцей, - нават папрасіла мама, ужо пакуючы чамадан.
- Навошта?
- Паспрабую зразумець, якія яны цяпер. Свае памылкі ўсведамляю.
- Ды не было ў цябе памылак! - схлусіла я.
- Былі-былі, хоць з ўнукамі выпраўлю.
Мама паляцела.
- Каго ты больш за ўсё любіш? - спытала я дачка ўвечары перад сном.
- Папу, маму і трохі бабулю, - адказала яна.
Здаецца, лёд крануўся.