У 2020 годзе ў Новасібірскам дзяржаўным аграрным універсітэце адкрыўся першы за Уралам навучальны цэнтр Мінскага трактарнага завода (МТЗ). У ім студэнты змогуць вывучаць сельгастэхніку і сучасныя тэхналогіі яе абслугоўвання, уключаючы кампутарную дыягностыку. Пра тое, як ствараўся навучальны цэнтр, планах па яго развіцці і магчымасцях для супрацоўніцтва Расіі і Беларусі на рынку буйной сельскагаспадарчай тэхнікі ў інтэрв'ю «Евразия.Эксперт» распавёў дырэктар Інжынернага інстытута НГАУ Юрый Гуськов.
- Юрый Аляксандравіч, як з'явілася ідэя стварэння навучальнага цэнтра, хто выступіў яе ініцыятарам?
- У 2016 году пры падтрымцы гандлёвага дома «Сібір» у нас быў створаны спецыялізаваны навучальны клас. Гэта быў першы кантакт, яны прыехалі да нас для знаёмства і выказалі ідэю, што добра б супрацоўнічаць, паколькі ў нас ёсць агульныя падыходы. Мы рыхтуем інжынераў, гэта значыць тых, хто непасрэдна эксплуатуе тэхніку, якую яны нам прадаюць і якую прапаноўваюць.
У рамках гэтага супрацоўніцтва яны перадалі нам макеты для вывучэння асноўных вузлоў, сістэм тэхнікі, камплект сучасных плакатаў для вывучэння, а мы паабяцалі, што будзем з імі пастаянна знаходзіцца ў кантакце, бо нам патрэбныя праваднікі для ўсяго, што яны прасоўваюць у наш рэгіён, патрэбныя людзі, якія будуць гэта ўсё эксплуатаваць і прапагандаваць. Практыка паказвае, што практычна ўсе цяперашнія інжынеры, якія абслугоўваюць тэхніку - нашы выпускнікі. Таму дзе як не ў нашым ВНУ знаёміцца з асновамі і з пачаткам вывучэння гэтай тэхнікі?
- Якія ключавыя задачы будзе вырашаць навучальны цэнтр?
- Мы называем яго «Навучальны сэрвісны цэнтр энерганасычанай тэхнікі МТЗ». Слова «навучальны» мы таксама выкарыстоўваем, але гэта сэрвісны цэнтр энерганасычанай тэхнікі МТЗ.
Задачы мы на гэты цэнтр ўскладаем наступныя. Першае - вывучэнне тэхналогіі правядзення перадпродажнай падрыхтоўкі. Гэта вельмі важны момант, таму як тэхніка пастаўляецца ў разабраным або ў напаўразабраныя стане, ці не скамплектаваць, ці не запраўленай. Існуюць адпаведныя рэгламенты па перадпродажнай падрыхтоўцы гэтай тэхнікі, якія распрацаваў завод, і ў рамках нашага цэнтра студэнты будуць вывучаць гэтыя тэхналогіі, прапагандаваць і распаўсюджваць для нашых таваравытворцаў.
Акрамя таго, яны будуць вывучаць тэхналогіі гарантыйнага і постгарантийного абслугоўвання тэхнікі, таму што прадаць - гэта яшчэ не ўсё, тэхніку трэба абслугоўваць, прычым і ў гарантыйны, і ў постгарантийный перыяд. Зразумела, што на рэальнай вытворчасці складана арганізаваць пісьменнае абслугоўванне тэхнікі. Да таго ж, вельмі складаныя самі тэхналогіі.
У тэхніку пастаянна уносіцца вельмі шмат змен, гэта значыць, адна партыя ўжо адрозніваецца ад іншай, у яе ўносяцца нейкія дадатковыя элементы, вузлы, агрэгаты і гэтак далей, прычым ад розных вытворцаў. І за ўсім гэтым ўсачыць простым працаўнікам вельмі складана.
У нашым цэнтры, паколькі мы прымаем, навучальныя задачы, у нас ёсць спецыялісты і прафесіяналы добрага ўзроўню, выкладчыкі, якія маюць магчымасць адсочваць усе гэтыя змены і даносіць іх не толькі да студэнтаў, але і да тых людзей, якія эксплуатуюць гэтую тэхніку.
- Якія іншыя перспектывы адукацыйнага супрацоўніцтва НГАУ і МТЗ?
- Наступны этап, які таксама трэба асвойваць, вывучаць, прапагандаваць, у які трэба ўнікаць - гэта працэсы бягучага і капітальнага рамонту трактароў. У працэсе эксплуатацыі трактара выходзяць з ладу, у іх нешта ламаецца, патрабуе замены і гэтак далей. Тэхналагічныя працэсы рамонту, рацыянальныя і найбольш прымальныя, а не проста чыесьці высновы, мы таксама на гэты цэнтр ўскладаем і будзем іх адпрацоўваць.
Асобнае пытанне - вывучэнне тэхналогій кампутарнай дыягностыкі працы розных сістэм сучасных трактароў з дапамогай сучасных сканараў. Зразумела, што ў кожную гаспадарку дыягнастычнае абсталяванне з камерай паставіць немагчыма, але павінны быць сэрвісныя цэнтры па абслугоўванні, і яны цяпер актыўна ствараюцца, для якіх таксама трэба рыхтаваць спецыялістаў. Гэтую задачу можам узяць на сябе мы, і завод разумее, што болей ім абаперціся няма на каго.
Іншае пытанне - павышэнне кваліфікацыі работнікаў сэрвісных цэнтраў рэгіёну. Наогул у нашай краіне будзе так выбудаваная ўся сістэма: будуць сэрвісныя цэнтры, прычым тыя, хто прадае гэтую тэхніку, і будуць ствараць гэтыя сэрвісныя цэнтры. Але туды ім таксама патрэбныя спецыялісты, методыкі, тэхналогіі і абсталяванне - увогуле, трэба разумець, што-дзе-адкуль і гэтак далей. Мы як раз і можам стаць такім цэнтрам, які будзе ахопліваць ўсе гэтыя праблемы і дапамагаць іх вырашаць. Такім чынам, гэта будзе інфармацыйная падтрымка таваравытворцаў у тэхнічных пытаннях, звязаных з рамонтам і эксплуатацыяй самаходнай тэхнікі.
Словам, вельмі шмат агульных поглядаў, і ўсё гэта выпрацавана намі сумесна, то бок, мы гэта вызначылі не самі, а ў дыялогу прыйшлі да высновы, што маглі б ўзяцца за гэтыя пытанні.
Таму і гандлёвы дом, і сам завод МТЗ вельмі добра да гэтага паставіліся і нават ўклаліся матэрыяльна у развіццё гэтага цэнтра. Ён абсталёўваецца, яны дапамагаюць нам з набыццём абсталявання: яго ўжо шмат дзе ўстаноўлена, і мы працягваем гэта супрацоўніцтва. Спадзяемся, што ў далейшым нашы планы рэалізуюцца.
У дадатак хачу сказаць, што для вырашэння такіх задач нашы выкладчыкі павінны быць на ўзроўні. Мала таго, што ў іх ёсць пэўныя кампетэнцыі, іх яшчэ трэба развіваць, папаўняць. Два выкладчыка кафедры «Аўтамабілі і трактары» аформілі стажыроўкі на завод МТЗ, але вось выехаць пакуль не атрымалася, па зразумелых прычынах гэта было адкладзена. Але праграма ўзгоднена, яны ўжо ўсё аформілі. У далейшым мы плануем, што і нашы студэнты трапяць на завод на практыку, каб таксама знаёміцца з вытворчасцю, разумець, адкуль, што і як там адбываецца, бо працэс ад пачатку трэба вывучаць глыбока, разумець, як будуецца трактар, адкуль ён бярэцца.
У нас ужо ёсць яшчэ адзін цэнтр, які называецца «Лабараторыя тэхнікі" Гомсельмаш ", паколькі« Гомсельмаш »таксама вырабляе гэтую тэхніку.
- Якія напрамкі супрацоўніцтва ў адукацыйнай сферы маглі б атрымаць дадатковы імпульс да развіцця ў рамках Саюзнай дзяржавы Беларусі і Расіі і Еўразійскага эканамічнага саюза?
- У Беларусі ж таксама ёсць ВНУ, і нашы выкладчыкі паедуць на стажыроўку не толькі на завод, але і ў ВНУ. Яны і там будуць стажыравацца. Недалёкі той дзень, калі мы зможам абмяняцца студэнтамі.
Развіццё такога рэгіёну, як Сібір, для Беларусі таксама прывабна, таму што ёсць вельмі шмат кампаній, якія тут актыўна працуюць. Людзі, якія вучыліся ў Беларусі, цяпер працуюць у кампаніях, якія пастаўляюць нам тэхніку, таму пэўны цікавасць ёсць і ў гэтым.
Я спадзяюся, што студэнцкі абмен магчымы. Асаблівых перашкод да гэтага няма: калі пытанне аб тым, што нашы студэнты могуць паехаць туды на практыку, ужо практычна вырашана, то я не думаю, што ёсць нейкая праблема з тым, каб іх студэнты трапілі да нас. Такое супрацоўніцтва таксама ў далейшым будзе.
- Беларусь выступае адным з найбуйнейшых партнёраў Новасібірскай вобласці па знешнегандлёвым абароце, прычым з 2012 па 2018 гг. таваразварот прамысловай прадукцыі вырас больш чым у тры разы. За кошт чаго атрымоўваецца дасягаць падобных вынікаў?
- Найбольш зразумела, чаму ўзрастае таваразварот. Гэта адбываецца таму, што тэхніка, якую сёння вырабляюць у Беларусі, годнага ўзроўню, канкурэнтаздольная і выйграе па кошце. Яна займае сваю нішу. Прычым, як мне вядома, уся тэхніка, якая пастаўляецца (камбайны, напрыклад) уваходзіць у праграму падтрымкі нашых таваравытворцаў, якія яе набываюць.
Я так разумею, што іх туды і ўключылі з-за таго, што гэта Саюзная дзяржава, па-іншаму б яны туды і не патрапілі. Таму ўнутры нашага рынку яны практычна на роўных з айчыннымі таваравытворцамі.
Ёсць нейкі асартымент, які не патрапіў пад гэтую праграму, але тое, што датычыцца сельскай гаспадаркі і буйной тэхнікі, такой, як камбайны і трактары, усё, вядома ж, туды ўключаецца. На гэтым рынку яны досыць паспяхова канкуруюць з сусветнымі вытворцамі.
Гутарыла Марыя Мамзелькина