У той час як беларуская апазіцыя рыхтуецца пратэстную актыўнасць, на Украіне зноў пра санкцыі супраць афіцыйнага Мінска. Прапанаваныя меры могуць закрануць не толькі чыноўнікаў, але і беларускіх бізнесменаў, заўважаных у праўладных поглядах. Акрамя таго, у Кіеве выказалі намер адключыцца ад агульнай з Беларуссю і Расіяй энергасістэмы ўжо да 2022 г. i назвалі БелАЭС "пагрозай" і "геапалітычным праектам». Што стаіць за гэтымі недружалюбнымі крокамі і да якіх наступстваў для ўкраіна-беларускіх адносінаў прывядзе, у інтэрв'ю «Евразия.Эксперт» спрагназаваў дырэктар Кіеўскага цэнтра палітычных даследаванняў і канфлікталогіі Міхаіл Паграбінскі.
- 11 сакавіка стала вядома аб тым, што Рада нацыянальнай бяспекі і абароны Украіны можа ўвесці санкцыі супраць найбуйнейшых беларускіх чыноўнікаў і прадпрымальнікаў, якія сваімі даходамі падтрымліваюць рэжым Лукашэнкі. Чаго дамагаюцца ўкраінскія ўлады падобнымі ініцыятывамі?
- Пакуль няма інфармацыі пра тое, што ўжо прынята рашэнне па нейкім беларускім дзеячам, але калі гэта будзе зроблена, я не здзіўлюся. Гэта будзе яшчэ адзін крок для дэманстрацыі таго, што ўкраінскія ўлады ў адзіным парыве з амерыканцамі і еўрапейцамі асуджаюць рэжым Лукашэнкі, не прызнаюць яго прэзідэнтам і збіраюцца ўводзіць санкцыі супраць тых людзей, якіх лічаць якія падтрымліваюць дыктатарскі рэжым беларускага прэзідэнта. Так што, нічога дзіўнага ў гэтым няма: гэта вынік нашага руху ў бок Еўропы.
- Які ўплыў на Беларусь могуць аказаць ўкраінскія санкцыі?
- Гэта залежыць, на самай справе, ад Лукашэнкі і яго каманды. Прынамсі, пакуль, нават нягледзячы на тое, што ўкраінскія ўлады не прызнаюць Лукашэнку прэзідэнтам, Украіна звяртаецца да беларускіх уладаў, калі трэба дадаткова атрымаць электраэнергію ці яшчэ што-то. Так што цяпер пытанне ў тым, наколькі ганарлівым праявіць сябе Лукашэнку. Можа, ён скажа: «Усё, хопіць, вы так нядобра сябе вядзеце, мы пакрыўджаныя, таму вы да нас не звяртайцеся больш». Але справа ў тым, што працяг гандлёва-эканамічнага супрацоўніцтва - не толькі ў інтарэсах Украіны, але і ў інтарэсах Беларусі.
Наогул кажучы, інтарэсы Украіны больш выяўляюцца ў інтарэсах кіруючай каманды, а ім, у агульным-то, пляваць на тое, што будзе з рэальнымі украінскімі нацыянальнымі інтарэсамі, у іх яны свае - як улагодзіць Міжнародны валютны фонд, амерыканская амбасада і гэтак далей.
Так што, калі беларускі прэзідэнт усё ж такі палічыць, што не жадае далей супрацоўнічаць і адмовіцца - ён жа рашуча паступіў у адносінах да Літвы, перанаправіўшы перавалку нафтапрадуктаў на расейскія парты; але там ён нічога не страціў, а нават наадварот, выйграў, таму што Расія дала больш выгадны транспартны збор, - то тут ён проста страціць. Я думаю, яны там будуць лічыць, што ім выгадна.
- Як ўдзел у барацьбе супраць рэжыму Лукашэнкі можа адбіцца на эканамічных пазіцыях Украіны ў Беларусі?
- Ясна, што пазіцыі аслабіць. Зразумела, што скарачэнне тавараабароту будзе на шкоду абодвум краінам, і ў залежнасці ад таго, колькі і як ўтрымаецца уладу Лукашэнкі, будзе дэградаваць ўкраінскае ўплыў на тое, што адбываецца ў Беларусі ў эканамічным сэнсе.
- Ці можа, на ваш погляд, у Беларусі быць рэалізаваны сцэнар зьвяржэньня ўлады па аналогіі з падзеямі на Украіне 2014 г.?
- Не падобна на гэта. Ёсць рашучы прэзідэнт Лукашэнка ў адрозненне ад слабога і віляў хвастом нашага былога прэзідэнта Януковіча, і ёсць цвёрдая падтрымка з боку Расеі аж да прапановы ўвесці там што трэба, каб не дапусціць перавароту.
Але немагчыма быць упэўненым ні ў чым, таму што сам Лукашэнка - таксама не вялікі падарунак для РФ.
Мне здаецца, што Масква зміраецца з яго манеўрамі проста з-за таго, што ў яе няма выбару. Калі не Лукашэнка, то будзе хтосьці, хто будзе працаваць не толькі супраць інтарэсаў Расеі, але і супраць беларускіх інтарэсаў у інтарэсах знешніх кіраўнікоў.
Гутарыла Марыя Мамзелькина