Häzirki zaman etiarograflary, orta asyrda ýeňilen eýeleriniň wekillerini lukmanlaryň wekillerinden keşbler diýilýär. Krymlaryň ýewreýlerine diňe genetiki aýratynlyklara laýyklykda, olaryň gengriki aýratynlyklara görä, olaryň däp-dessurlaryna görä tatçä möjekler arkaly çagyrmak bolýar.
Ol bir wagtyň özünde, Krym olaryň adamlaryň käbir täsin aýratynlyklary saklamagy başardy. Kamse etnik topar prawoslaw ifonizm, öz dilinde gepleşikler edýärler. Alymlar jedelleriewreýleriň hememe ýaýralaryny we Türkmenistana ata-babalary çagyrmagy dowam etdirýärler. Olar meniň syrly jenaýatlar kimler?
Ady
"Krym" aralygy diňe gözlegçileriň ulanylýan ýerinde görünýän gaty şertli kesgitlemedyr. Häzirki wagtda Krym Russiýa imperiýasyna geçirdiler.
Talgudçylar 'Talgo' Jews Crows edebiýatlar tarapyndan diýlip atlandyryldy, mus adynyň ady Resursyň sebitine görkezdiler. Uzak wagtlap 1783-nji ýylda ýewreýler ölen adamnada edenem gozgalaňçylaryň hüm-de göçürilmegi bilen baglanyşykly bolup, ýükleýjilerdi. Şeýle-de bolsa, etnenozlaryň goşmaça öwrenilmegi Krymyň ýewreý köküniň orta asyrlardan çenlidygyny görkezdiler.
I. S. Keýa, meşhur gurşawçy, ýazdy:
"Krym Krym ýarym adasy bilen ýaşaýan we uly kabul edende köp sanly ýewreýler toparydyr".
Krymyň ata-babalary
Krym gelip çykyşy barada birnäçe çaklamalar bar. Alymlaryň arasynda iň köp ýaýrasy, bu halkyň Krymyň gadymy-ýewreý ilatynyň neslunyň nesil bolandygy baradaky niýetçädir. Krymyň etniki topary tarapyndan emele gelmegi takmynan XIV-XV asyrlarda başlaýar. Täze raýatlygyň döremegine esasly Europeewropanyň zenandaşlaryna eýe boldy.
Şeýle-de bolsa, bu wersiýa köp gipotezalaryň biridir. Eşidillerinde Türkologiýa Şapilowiç Hazaryň taýpalarynyň gadymy ata-babalaryna, C.Bootenaýa bolup biljekdigini görkezýän subut edilýän zatlaryň hemmesinde bu milletiň almagynyň yzyna gaýdyp gelende bolup biljekdigini subut edýändigini subut edýär. Soňky çaklamanyň dogry bolsa, soňra-demansylar nemlhensiň we olaryň jemgyýetleriniň garşysyndaky nhusçylyk medeniýetlerinden we tarkrlarynyňy ýaşaldyk dünýäsinde ýaşaýyş dolandy.
Krymyň ilkinji ata-bablary ýarym adanyň çäginde peýda bolanda, aýtmak kyn. Taryhçylar ýaly teklipler, bu ýewreýdäki ilkinji erbetligi mälimýekde asyrda eýýäm öz döwrüme-de döwen ýalydy. Krym topryny göçürmegiň sebäbi, ýewreýlerden Rim imperiýasynda gozgalaňlary peseltmeklige hasaplanýar.
Ilkinji ýewreý jemgyýetleri kafede kafede Krymda geçirilen ilkinji ýewreý jemagatlary peýda boldy. Taryhy çeşmeler Krymäjok spektorlaryny Iman IITIYN-nyň bolan Halkara Hanym, Hebrewerde-de hormat goýlan tapgyry geçirildi.
Halkyň taryhy
XV asyrda ýarym adyň ýewreý bileleşiginiň jeriminiň ýokarlanmagy syn edilýär. Bu amal, hatda Harýadan, Italiýanyň kowulmagy bilen tapawutlandy. Şol döwürde Krym etniki ylym täze göçüpdir, kem -lük-ykdysady, kemsidildi. Bu aýratynlyk Medendawýetiň ýewreý medeniýetine we, hususan-da, Hususanlar gümrük däp-dessurlary.
Krymyň goňşulary Krym tatarlarydy, etnik aýratynlyklary başga bir halkda özlerini görkezmez. Krymda milli eşigime seretseňiz, ýewreý we tatar elementlerini görüp bilersiňiz. Batýing karz alýan adam Krymyň dilinde ýüze çykýar. Tatener medeniýetiniň şeýle aç-açan görünýänçüsiniň garamazdan, Krimçakowyň ynançlaryna we durmuşyna täsir etmeýär.
Krymyň goşulygynyň wagty, Russiýa imperiýasy ýarym ada degişlidir, ýarym adyň derwiniki jemgyýetine degişlidir Kobinhinuçylyk jemgyýetine degişli 800 töweregi jenaýatçy bar. Bu ýerleriň ykdysady ösüşiniň pes derejesi ýerli medeniýete ýol bermedi.
Krymlaryň özleriniň Aleksandr I, bilmeýänsoň, rus dilinde gürläp bilýän ýeke adam ýokdy. Şeýle aýratynlyklar imperiýasynyň esasy dilinde geçirilen bilim derejesine ýaramaz täsir etdi.
Betbagt kryMçkow
Täselere garamazdan, Krymyň sany kem-kemden ýokarlandy. Geçen asyryň başynda ýarym adada 7 müňden gowrak adam bolup, Beýik Watanik urşynyň başyndan öň häzirki 10 müňe ýetdi.
Halkyň rezidensiýalarynyň merkezleri FEDODoşA, Kenç. 20-nji ýyllarda döredilen köpçülikleýin ferma atlarynyň atlary, "Yeni Krym" atalarynyň atlary hem şeýle hem etnoblaryň ähmiýeti we ýaýramagy barada gürleýär.
Krymyň basyp alnan nemes korpasynyň basyp almagy Krymyň hataryna öwrülýär. Nemes faşist basyjysy wezipesine, dexin adasynyň bu toparynyň takmynan 75-80% ýok edildi. Statistika boýunça, Sowet Soýuzynyň halky nemesleri Krym ýaly giňeldilýär.
Urş aýnynda post-ýyl geçende diňe 700 kritanlar bar. Urgy, rehimsiz baderler bilen ýüz tutup, uruş etnoblar üçin ölüm howplydy. Hatda döwürimizde ýaşan mesele möhüm mesele. Häzirki wagtda diňe raýatlaryň wekilleriniň öz wekilleriniň wekilleriniň ýewreý dilini bildyrberdi, gaty az böleginiň Krym Düwälik boýunça gürläp biljekdigini aýdýar.
Häzirki wagtda häzirki zaman Krym sagaty ýygnanan köp raýat däp-dessurdy. Häzirki zaman krim üçin Krym iň köp kiçijik adam, sebäbi olaryň bu ýerleri 400 adamyň sanyndan köp bolup galmaýar. Jemgyýete geljekde jemgyýete näme bolar - hatda çaklamak kyn.
Şeýle-de bolsa, ýokanç adamlar bilen jenaýatkärlere çagyrýandygyna ynanýaryn. Geçen asyryň daýy ýitgileri we sütkleri, ýöne etnik toparydyr - gaty kiçi bolsa-da, ýaşamagyny dowam etdirýär.
Elbetde, köp adamdan ybarat adamlaryň kiçijik medeniýetlerini we ynançlary bermek gaty gaty kyn, ýöne köp semit taýpalaryň iň durnukly kynçylyklaryň ýeňip biljekdigini aýtdy. Belki, Krymçaki hem bizi öldürer.