Shaqada waxaa lagu soo daabacay joornaalka mid ka mid ah. Saamaynta joogitaanka lacagta ama maqnaanshahooda heerka farxadda ayaa la bartay waqti dheer, laakiin natiijooyinka cilmi baarista ee mowduucan badanaa waa kuwa is burinaya. Marka, ee la soo dhaafay bishii Janaayo, saynisyahan ka yimi Jaamacadda Pennsylvania (USA) waxay muujisay in lacagtaas ka badan qofka, barwaaqada uu dareemayo. Waxaa sidoo kale la ogsoon yahay in wadamada Scandinavia loo aqoonsan yahay inay ku faraxsan yihiin (qiimeynta mowduuca ee deggeneyaasha), halkaas oo lacagtu ku ciyaarto kaalin muhiim ah.
Kobaca dhaqaalaha mabda 'Mabda' ayaa inta badan la xidhiidha koror lagu kalsoonaan karo ee heerka wanaagsanaanta dadka. Si kastaba ha noqotee, daraasadda saynisyahano ka yimid jaamacadaha McGill (Canada) iyo Barcelona (Spain) waxay muujineysaa in gabagabadaasi ay u baahan yihiin dib u eegis. Qorayaashu waxay dejiyeen si ay u qiimeeyaan sida loo qiimeeyo wanaagga mawduuca ee dadka ka soo jeeda bulshooyinkaas oo ay lacagtu ku ciyaaraan door yar oo inta badan aan ku darin cilmi-baarista farxadda adduunka.
Taas aakhiro, saynisyahannadu waxay ku noolaayeen dhowr bilood tuulooyin kalluumaysi yaryar iyo magaalooyin ku yaal Sulomoman Jasiiradda Solomoman iyo Bangladesh - waddamada leh dad dakhligoodu aad u hooseeya. Inta lagu jiro waqtigan, oo kaashanaya turjubaanada maxalliga ah, qorayaasha daraasadda dhowr jeer ayaa looga jawaabayaa dadka deggan meelaha miyiga ah iyo magaalooyinka (shaqsi ahaan iyo taleefanno taleefanno ah) oo ku saabsan farxadda wanaagsan ee ku saabsan farxadda wanaagsan. Sidoo kale waxaa wax laga weydiiyay dareenka soo martay waqtiyadii la soo dhaafay, qaab nololeedka, dakhliga, kalluumeysiga iyo ganacsiga guriga. Dhammaan codbixinta waxaa lagu sameeyay daqiiqadaha markii dadku aysan diyaar u ahayn iyaga, kaas oo kordhiya heerka kalsoonida ee jawaabaha.
Daraasadda waxaa ka soo qeyb galay 678 qof oo da'doodu u dhaxayso 20 ilaa 50 sano, celceliska da'da wuxuu jiray 37 sano. Ku dhawaad boqolkiiba 85 ee ka mid ah kuwa lagu sahamiyay Bangladesh waxay ahaayeen rag, maadaama dhaqanka anshaxeed ee dalkan ay adkayd inay wareysiga haweenka. Saynisyahannadu waxay sidoo kale carrabka ku adkeeyaan in jawaabaha su'aalaha ragga iyo dumarka ee ku nool jasiiradaha sololon ee si daciif ah ay u kala duwan yihiin, maaddaama qawaaniinta jinsigu ay yihiin kuwo la mid ah, si ka duwan kangladesh. Sidaa darteed, daraasad dheeri ah ayaa loo baahan yahay in lagu soo gabagabeeyo.
Natiijooyinka shaqadu waxay muujiyeen in dakhliga sareeya iyo wanaagga wanaagga aadanaha (tusaale ahaan, magaalooyinka marka la barbar dhigo tuulooyinka), kuwa yarna waxay dareemayaan inay dareemayaan. Iyo dhanka kale ee soo gala dakhliga kaqaybgalayaashu, kuwa ka qaalisan waxay dareemaan farxad, isku xira wanaagsanaanta dabeecadda iyo wareegga kuwa la jecel yahay.
Intaas waxaa sii dheer, dareenka farxadda ayaa saameyn ku yeelan kara isbarbardhiga naftooda dadka kale - kuwa ku nool waddamada horumaray, si ay u helaan agabyada internetka iyo ilaha la midka ah waxay sidoo kale yareysaa heerka farxadda mawduuca. Saynisyahanadu waxay ku soo gabagabeeyaan in milkiiluhu, gaar ahaan marxaladaha hore ee horumarka bulshada, laga yaabo inay waxyeello u geystaan wanaagga xubnaheeda.
Xigasho: saynis qaawan