Ndị ọkà mmụta sayensị amatala na nghọta anyị maka ike ndọda. Dịka ọmụmaatụ, ọ kọwara etu ume ọjọọ gbara ọchịchịrị na-eme ka mgbasawanye nke eluigwe na ala dị iche iche, nke na-akọwa etu ihe dị iche iche nke atọm na eletrik. Otu ụzọ ị ga-esi mee ka echiche abụọ ahụ bụ ilele obere ihe ndị ji emekọrịta ihe na ndọkpụ. N'oge na-adịbeghị anya, otu mba ụwa nke ndị dibia na nke mbụ ha tụọ mpaghara graven nke obere ọla edo nwere dayameta nke ihe dị ka 2 mm na ọnọdụ ụlọ nyocha. Emere ọmụmụ ihe ọhụrụ iji nyere ndị ọkà mmụta sayensị aka ghọta na ndọda na-agbanwe agbanwe na obere usoro. Ọ dị mma ịmara na ikesi nke ịdị ukwuu a, dị ka iwu, na-ebilite naanị na mpaghara nke ụyọkọ kpakpando dịpụrụ adịpụ anya. N'ihi ya, nsonaazụ ọmụmụ ọhụụ ma ọ dịghị ihe ọzọ na-amasị gị.
Nnwale nne okuko
Ná ngwụsị narị afọ nke 18, ndị Britain diktic na kemịlist Henry cavandish chọrọ ịtụle njupụta nke mbara ụwa anyị. Na nnwale ahụ, ndị ọkà mmụta sayensị jiri akpịrịkpa tweaks na roctor ahụ, nke o chebere n'ogologo na-eri nri. N'ime ya, phykast tinye bọọlụ abụọ dị ihe dị ka gram 730 ọ bụla. Nye bọọlụ ndị a - na otu ịdị elu - cavendish duru nnukwu bọl, ihe dị ka 150 n'arọ, nke ekèkwara. Cavendish na-etinye mbọ dị ukwuu n'oge nnwale ahụ ma tinye nrụnye n'ime igbe osisi ka na-asọ asọ ikuku na ọdịda okpomọkụ enweghị mmetụta ọ bụla na ya.
Ihe ndị a na - achọpụta ezigbo onye na - agụ ya, kwere ka izi ezi afọ ojuju iji tụọ mmeghachi omume nke ụwa wee bụrụ nnwale izizi na akụkọ ihe mere eme na ọnọdụ ụlọ nyocha. Anyị na-ahụkwa na data enwetara site na nchekwa nke ga - emejupụta ndị ọkà mmụta sayensị iji gbakọọ oge grant ahụ.
Igwe na-adọrọ adọrọ ma ọ bụ Newton mgbe niile bụ nke anụ ahụ na-adịkarị ọnụ, na-enwe mmekọrịta na-adịgide adịgide.
Ọ dị mkpa ịghọta na ndị ọkà mmụta sayensị na nnwale ya etinyeghị ọrụ nke ịchọpụta mgbe niile, kemgbe ọ bụ na n'afọ ndị ahụ a kpọtụbeghị otu echiche ya na obodo sayensị.
Etu ị ga-esi tụọ mpaghara gravtitation?
N'ọmụmụ sayensị na Mahadum Vienna na Academ Acadent of Sciences nke sayensị, na nke mbụ zụlitere obere nnwale nke cavash. Na nke mbụ ya na akụkọ ntolite, ha jisiri ike hazie ubi graven nke ọma na dayameta nke naanị 2 mm na-eji pendulum dị oke njọ. N'ụdị a, otu ndị otu ahụ ga-eburu n'uche ọtụtụ akụkụ nke isi mmalite.
Porsulum Pandulum ma ọ bụ usoro ntụgharị nke a na-egbochi akụkụ ahụ na eriri dị mkpa ma nwee naanị otu nnwere onwe: na-atụgharị gburugburu axis na-akọwa.
Dị ka uka nke physitional nke physics, a na-eji bọọlụ ọla edo, na-eri ihe dị ka 90 mg. A na-etinyekarị ahịhịa ọla edo abụọ na mkpanaka kehoraizin n'ogologo milimita iri anọ. Otu n'ime ndagwurugwu ahụ bụ ihe nnwale, onye ọzọ tetanight; Ihe nke ato bu isi mmalite, kwagara na ule ule iji mepụta mmekorita ndi mmadu. Iji gbochie mmekorita nke electromagnetic nke spimes, a na-eji ihuenyo dị anya, na nnwale ahụ rụrụ na oghere oghere iji gbochie mkpanaka na seismic.
Mgbe ahụ, site n'enyemaka nke laser, ndị ọkà mmụta sayensị nwere ike soro na-agbapụta site na enyo ahụ na etiti mkpanaka ahụ nchọpụta ahụ. Mgbe mkpanaka ahụ gbara, mmegharị nke laser na onye na-achọpụta ihe gosipụtara ókè ike mgbali na-eme nke ọma, na-ekwe ka ndị otu gosipụta ala abụọ ahụ mepụtara. Nnwale ahụ gosipụtara na ụwa nke ụwa Newton Fair dị irè ọbụna maka obere ọtụtụ milligrams 90.
Gụọ kwa: Cantum metfuc kọwara ịdị adị nke oge?
Nsonaazụ gosiputara na n'ọdịnihu, enwere ike ịnwe nha maka mpaghara gravitite. N'ụzọ na-akpali mmasị, nchọpụta ọhụụ nwere ike inyere ndị ọkà mmụta sayensị aka ịbịaru nso na ọmụmụ nke ụwa nke ala ma nwee ike nweta echiche ọhụụ banyere okwu ọjọọ, ike ọchịchịrị na mpaghara ọkọlọtọ.
Dị ka ndị Hans Heipas na-enyocha na ajụjụ ọnụ sayensị ọhụrụ, nke kachasị stampụ na nnwale ndị na-aga ije na Vienna. Ya mere, enwetara nsonaazụ kachasị mma nke sayensị n'abalị na n'oge ememme ekeresimesi, mgbe ndị mmadụ nọ n'okporo ámá dị obere.
Will ga - enwe mmasị na: Ndị ọkà mmụta sayensị bịarutere ihe e kere eke dị iche iche
Ọ bụrụ na ịnwa ịkọ nkọ nke nsonaazụ a enwetara n'oge ọrụ ahụ, ike njakịrị (dịka nke Einstein) bụ nsonaazụ nke ihe ndị ọzọ na-agbagharị na mbara igwe ndị ọzọ na-emegharị. N'ụbọchị ọhụụ, ndị dibia sikwara ya ike ịlele etu o si agbanye na nwanyị nwanyị. Gịnịkwa ka i chere, gịnị ka emeghe ọhụrụ ga-eduga? Ndị ọkà mmụta sayensị ọ ga-enwe ike imecha chegharịa echiche abụọ na-abụghị docks? Azịza ya ga-echere ebe a, yana na nkwupụta isiokwu a.